Strajk definiowany jest przez ustawę o sporach zbiorowych jako ostateczny sposób rozwiązania sporu zbiorowego, poprzez formę nacisku przez pracowników na pracodawcę. Aby strajk mógł zostać uznany za legalny, należy spełnić szereg warunków. Tylko w ten sposób strajkujący pracownicy będą chronieni przed konsekwencjami, jakie grożą im za udział w strajku niezgodnym z prawem. Jakie warunki muszą zostać spełnione, by strajk był legalny i co grozi za udział w nielegalnym strajku?
Spór zbiorowy z pracodawcą
Pracownicy, którzy chcą wywalczyć podwyżkę lub poprawę warunków pracy, muszą wejść z pracodawcą w spór zbiorowy. Pierwszym krokiem do rozwiązania sporu są mediacje lub rokowania. Jeśli w ich wyniku obie strony nie dojdą do porozumienia, należy sporządzić protokół z mediacji, pod którym muszą się podpisać przedstawiciele obu stron oraz mediator.
Następnie w zakładzie pracy musi zostać przeprowadzone głosowanie – aby mogło dojść do legalnego strajku, musi się za nim opowiedzieć co najmniej 50% głosujących pracowników, a frekwencja w głosowaniu musi wynosić co najmniej 50%. Jeśli strajk ma obejmować kilka zakładów pracy tego samego pracodawcy, osób głosujących za strajkiem musi być 51% lub więcej.
Co zrobić, gdy pracodawca utrudnia mediacje?
Niestety dość często dzieje się tak, że pracodawca nie ułatwia przeprowadzenia mediacji, a często celowo i świadomie je utrudnia. Brak wyznaczenia przedstawiciela do prowadzenia mediacji, nieprzychodzenie na ustalone spotkania, a nawet wydanie zakazu wstępu na teren zakładu wszystkim osobom postronnym, w tym mediatorowi sprawia, że mediacje przeciągają się w czasie, a wręcz ich przeprowadzenie staje się niemożliwe.
W takiej sytuacji pracownicy mogą pominąć tę procedurę i po przeprowadzonym głosowaniu przystąpić do strajku. Prawnicy jednak ostrzegają, by decyzji o rozpoczęciu strajku bez spisania protokołu w obecności mediatora nie podejmować zbyt pochopnie. Najmniejszy błąd w procedurach może być powodem do uznania strajk za nielegalny. Pomoc prawnika specjalizującego się w prawie pracy może okazać się w takiej sytuacji niezbędna.
Kiedy można rozpocząć strajk?
Ustawa o sporach zbiorowych precyzuje, kiedy strajk może się rozpocząć. Zanim pracownicy przystąpią do strajku, musi upłynąć co najmniej 14 dni od wszczęcia sporu zbiorowego z pracodawcą. O początku strajku przedstawiciele pracowników muszą poinformować pracodawcę 5 dni wcześniej.
Dodać należy, że udział w strajku jest dobrowolny, można także od niego odstąpić w dowolnym momencie, mimo wcześniej deklaracji o chęci uczestnictwa w strajku. Za okres strajku pracownicy nie dostają wynagrodzenia, dlatego dość często pracownicy rezygnują z udziału strajku, gdy ten przez kilka dni nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Co grozi za udział w nielegalnym strajku?
Za udział w nielegalnym strajku grozi brak wliczenia dni strajkowych do stażu pracy, zawieszenie w odprowadzaniu składek społecznych, nagana, kara porządkowa, a nawet dyscyplinarne zwolnienie. Jednak pracodawca uczestnika strajku może zwolnić tylko wówczas, gdy udowodni, że pracownik w nielegalnym strajku brał udział świadomie. W przypadku organizatorów strajku a priori uznaje się, że są oni świadomi uczestnictwa w strajku niezgodnym z prawem. Organizacja nielegalnego strajku podlega także karze grzywny, a nawet ograniczenia wolności.
Często strajk jest jedynym sposobem, by uzyskać podwyżkę i lepsze warunki pracy. Warto jednak pamiętać, że organizacja strajku to duża odpowiedzialność, dlatego decyzję w tej sprawie dobrze jest skonsultować z prawnikiem.
Tagi: legalny strajk, nielegalny strajk, udział w nielegalnym strajku, spór zbiorowy z pracodawcą
0 komentarzy
